KPI Nedir?

KPI nedir, Key Performance Indicator (Anahtar Performans Göstergesi) kelimelerinin kısaltılmış hali olan bir ölçüm birimidir. Hemen hemen hayatımızın her alanında karşımıza çıkabilen bu ölçüt, iş hayatında veya gündelik hayatımızda oluşturduğumuz, belirlediğimiz hedefleri gerçekleştirme oranımızı temsil etmektedir. Genellikle şirketler tarafından kullanılan KPI, şirketin belirlemiş olduğu hedeflerin ne kadarının başarılı bir şekilde gerçekleştirildiğini takip etmek için kullanılırlar. Her sektör, hatta her bölüm için farklı farklı konularda KPI tanımlaması yapılmalıdır. Bunun sebebi her sektörün ve her bölümün kendine özgü dinamikleri ve başarı hedeflerinin olmasıdır. Örneğin, muhasebe ve pazarlama bölümlerinde farklı KPI tanımlamaları yapılması doğru olacaktır.

Pazarlamada KPI Türleri

Muhasebe bölümünde finansal girdilerin ve çıktılar için belirlenen hedeflerin performansının değerlemesi ile pazarlama alanındaki müşteri bazlı girdilerin performans değerlemesi aynı olmayacaktır. Bu nedenle farklı KPI’lar tanımlanması daha uygun olacaktır. Muhasebe ve pazarlama alanında sık sık karşımıza çıkan KPI’lardan bazıları aşağıdaki gibidir;

• Net kar (Net Profit): Gelirlerin toplamından, giderlerin tamamının çıkarılmasıyla elde edilmektedir.
• Faaliyet karı (Operating Profit): Şirketin yalnızca faaliyet gösterdiği iş kolundan elde ettiği gelirlerin yarattığı kar miktarıdır.
• Pazar payı (Market Share): Piyasadaki toplam satışın, yüzde kaçının size ait olduğunu gösteren KPI’dır.
• Müşteri yaratma maliyeti (Cost Per Lead): Müşterileri kazanma aşamasında harcanan giderlerin tamamının müşteri sayısına bölünmesi ile belirlenen KPI’dır.
• Arama motoru sıralaması (Search Engine Ranking): Kullanıcıların arama motorlarında yaptıkları aramalarda gösterilen sonuçlarda kaçıncı sırada olduğunuzu belirleyen göstergedir. Özellikle markalar ve web sitesi sahipleri açısından kullanılan oldukça önemli bir performans göstergesidir.

KPI Neden Önemlidir?

KPI’lar (Temel Performans Göstergeleri), en basit haliyle işletmelerin nasıl ve ne kadar verimli çalıştıkları hakkında sonuçlara ulaşmamızı sağlayan göstergelerdir. Dolayısıyla işletmeler tarafından belirlenen hedeflerin gerçekleştirilmesi süreçlerinde kilit rol üstlenmektedirler. Doğru KPI seçimleri ile birlikte uygulanacak olan doğru bir Performans Yönetim Sürecinin işletmeler açısından faydası olukça yüksek olacaktır. Ancak tam tersi durumlarda ise hem şirketin hedeflerine ulaşabilmesi konusunda hem de çalışanların moral ve motivasyonları üzerinde olumsuz etkilerinin de olabileceğini söylemek son derece mümkündür.

KPI Nasıl Belirlenir?

Performans yönetiminde en etkili araç olan KPI’ların kullanılmasındaki en kritik nokta KPI’ların nasıl belirlenecekleridir. Her ne kadar günümüzde her alanda kullanılmakta olan KPI ölçütleri bulunsa da ihtiyaçlarınız dahilinde yenilerini oluşturmanız gerekmektedir. Yanlış belirlenen KPI’lar hem çalışan hem yönetici hem de işletme için faydadan ziyade zarara sebep olabilmektedir. Yanlış performans ölçüm uygulamaları nedeniyle çalışanların kendilerine olan güvenlerini kaybetmeleri, motivasyon düşüklüğü yaşamaları ve bunlara bağlı olarak şirket içi işlerde verimsizlik yaşanması mümkündür. Etkili bir KPI oluştururken dikkat edilmesi gereken 3 ana konu vardır. Bunlar sırasıyla aşağıdaki gibidir;

1. Gerçeklik

KPI belirlerken en çok dikkat edilmesi gereken konu gerçekçi olmaktır. Çalışanların kapasitesine, yetkinliğine ve daha önceki projelerdeki başarılarına bakarak belirlenen hedeflere ulaşılması daha olanaklıdır. KPI kullanımında hedef verimliliğin artırılması olduğu için çalışanlar üzerinde baskı kuracak ve başarmaları imkansıza yakın olan hedeflerin koyulması, onları demoralize edecek ve size yarar değil zarar sağlayacaktır. Aynı şekilde yönetmekte olduğunuz ve 1000 kullanıcılı bir web sitesini ya da sosyal medya hesabını bir anda 100000 kullanıcıya çıkarmanız oldukça zordur. Bu konuda KPI oluştururken gerçekçi olmaya özen göstermeniz gerekmektedir.

2. Ölçülebilirlik

KPI oluşturmanın bir diğer temel noktası da hedeflerin ölçülebilir ve net olmasıdır. Örneğin, bir konuyu araştırmak bir KPI sayılmamaktadır. Bir hedefin performanısın değerlendirilebilmesi (KPI oluşturulması) için ölçülebilir olması ve net verilerinin bulunması gerekmektedir. 

3. Zamanlama

KPI oluştururken dikkat edilecek en son parametre zamandır. Günümüzde sık sık kullanılan ve özellikle 2000’li yıllardan sonra hayatımıza giren “Deadline” kelimesi performans değerlemesinde önemli bir yere sahiptir. Deadline bir işin tamamlanması için ilgil kişiye verilen son tarihi temsil eder. Bu tarihin geçmesi veya geçirilmesi olumsuz bir etki yaratmaktadır. Bu açıdan her KPI’ın kendine ait bir deadline’ı olması gerekmektedir. Etkili bir performans değerlendirmesi için belirli bir zaman aralığında ölçüm yapılması önemlidir.

KPI’ler Neden Kullanılır?

KPI’lar bir nevi performans ölçütleri oldukları için şirketlerin, çalışanlarını daha verimli kullanmasına olanak sağlamaktadır. KPI’ları sadece şirketlerde değil gündelik hayatınızda da kullanmanız mümkündür. Kendinize koyduğunuz hedefleri gerçekleştirme oranınızı ölçümlemeniz kendinizi daha başarılı bir kişi yapma yolunda emin adımlar atmanızı sağlayacaktır. Şirket bazlı kullanımlarda, belirlenen hedeflerin tutmaması çalışanların uyarılmasına, hatta işten çıkarılmasına kadar varan bir süreç oluşturabilmektedir. Her ne kadar çalışanlar açısından baskı unsuru gibi görünseler de KPI’lar doğru bir şekilde belirlendiğinde çalışana herhangi bir sorun çıkarmayacaktır. Hatta performanslarının artmasını ve mesleki gelişimlerinin sürdürülmesine katkı sağlayacaktır. Ayrıca şirketler çalışanlarına ait olan olumlu KPI’lara bakarak bu çalışanların terfi almasında bunları göz önünde bulundurabilmektedir.

Bir web sitesi sahibiyseniz ve sitenizin performans değerlerini görerek daha yüksek ziyaretçi hacmine sahip olmak için ve sitenizi geliştirmek için de KPI’lardan yararlanabilirsiniz. Örneğin sitenizin ROI (Yatırım geri dönüşümü) değeri de bir KPI olarak nitelendirilmektedir. Bu değerin yüksek olması yatırımınızı hızlı bir şekilde geri aldığınızı göstermektedir. CR (dönüşüm oranı) diye tabir ettiğimiz bir diğer KPI ise sitenizin ziyaretçilerinizin sayısının tıklama oranına bölünmesi ile elde edilir. Yüksek CR oranı sitenizin amacına uygun bir şekilde işlediği anlamına gelir. Bu tip değerlere bakarak site optimizasyonunuzu yapmanızı sağlayan KPI’lar oldukça önemli verilerdir.

Edinme Başına Maliyet Nedir? yazımızdan EDM hakkında tüm detaylara ulaşabilir ve bu sayede dijital pazarlama kampanyalarınızın performansını arttırabilirsiniz.