Googlebot Nedir? Nasıl Çalışır?

Kullanıcı deneyimini iyileştiren ve web sitelerinin dizine eklenerek başarılı olmasının yolunu açan Googlebot, internet kullanıcılarının merak ettiği konuların başında gelmektedir. Bu yazımızda, “Googlebot nedir? Nasıl Çalışır?” sorularını cevaplandıracak ve Google’ın çalışma prensibini daha iyi anlamanıza yardımcı olacağız. Şimdi “Googlebot nedir?” detaylarıyla inceleyelim.

Googlebot, Google’ın web siteleri ile ilgili bilgi toplamak amacıyla kullandığı yazılımlardandır. Örümcek veya web tarayıcısı olarak da adlandırılır. Googlebot ile bağlantılar kullanılarak web siteleri taranmakta ve dizine eklenmektedir. Google’ın veritabanını güncel tutmasını sağlayan Googlebot, yeni ve güncel sayfaları bulmaya keşfe çıkmaktadır.

Googlebot Nedir?

Google, web sitelerinin algoritmasına uygun olup olmadığını denetlemek ve kullanıcılarına doğru arama sonuçlarını sunmak amacıyla bilgi toplamaktadır. Bunu yaparken internet üzerinde yayınlanan içerikleri düzenli olarak denetlemekte ve web sitelerini ziyaret etmektedir. Arama sonuçlarını güncel tutmak amacıyla ziyaret ettiği siteleri tarayarak içeriğini denetlemektedir. Ve elde ettiği bilgileri depolayarak analiz etmektedir. Yapılan analizler sonucunda ise web siteleri dizine eklenmekte ve kullanıcılara arama sonuç sayfalarında gösterilmektedir. Peki, Google bu işlemleri nasıl yapmaktadır?

Google’ın web tarayıcısı olarak kullandığı yazılıma Googlebot veya bir diğer adıyla örümcek denmektedir. İnternetin yaygın kullanımı düşünüldüğünde yayınlanan içeriklerin ve web sitelerinin düzenlenerek amacına uygun hizmet verebilmesi sağlanmalıdır. Google, Googlebot sayesinde en kaliteli ve güncel içeriklere ulaşır. Ve yalnızca doğru bilgi yayınladığı tespit edilen web sitelerini dizine eklemektedir. Böylelikle kullanıcıların yaptıkları aramalarda direkt olarak sonuca ulaşmaları ve hızla aradıkları bilgiye erişmeleri mümkün olmaktadır. Web sitelerinin içeriklerini hedef kitlelerine ulaştırma ve ziyaretçilerini arttırma hedefleri düşünüldüğünde de Googlebot’un hem kullanıcılar hem de web sitesi sahipleri için önemi anlaşılmaktadır.

Googlebot Tarama Çeşitleri

Googlebot, güncel verilere ulaşabilmek için hangi sitelerin ne zaman ve ne sıklıkla taranacağını belirleyen yazılımlar kullanmaktadır. Bu sayede yeni yayınlanmış olan içeriklerin anında bulunması ve Googlebot’lar ile taranması sağlanmaktadır. Bilgilerin güncel tutulması ve yanlış bilgilerin engellenmesi bu işlem ile sağlanmaktadır. Ve Google, örümcekleri sayesinde saniyede milyonlarca veriyi depolayabilmektedir. Googlebot’un tarama aracı olarak kullanılan iki bot çeşidi bulunmaktadır:

• Derin Bot (DeepBot): Deepbot, genellikle ayda bir kez internetteki tüm web sitelerini ve bağlantılarını taramak amacıyla kullanılan yazılımdır. Taranan veriler incelenmelerinin ardından Google indeksine indirilmektedir.
• Yenileyici Bot (Freshbot): Web sitelerinin güncel kalmasını sağlayan Freshbot, güncellenen web sitelerini tarayarak yenilenen özelliklerini tespit etmek amacıyla kullanılan bir yazılımdır. Yalnızca yeni bilgiler taranmakta ve indekse eklenmektedir.

Googlebot Nasıl Çalışır?

Googlebot’un çalışma şekli, “Googlebot nedir?” sorusundan daha fazla merak uyandıran bir konudur. Birçok kişi botların, web sitelerini tarayarak indekslemek ve bu bilgileri dizine eklemek amacıyla kullanıldığını bilir. Fakat nasıl çalıştığının farkında olmaz. Googlebotlar kısaca, arama motoru sonuçlarında doğru bilgilerin sunulmasını mümkün kılan tarama algoritmalarına sahiptir. Bu algoritmalar kullanılarak web sitelerini taramak üzere botlar programlanır. Bu botlar, Google tarafından interneti taramak üzere görevlendirilerek bağlantıları tarar ve internetin bir haritasını oluşturur. Her sayfanın kendine özgü bir HTML kodu vardır. Googlebotlar bu kodları okur ve site içerisinde verilen bağlantıları arayarak bir harita oluşturur. Kısaca, bir bağlantıdan başka bir web sitesine geçerek yeni içerikleri tarar. Tüm bilgileri Google’a iletirler.

Web sitelerinde yayınlanan içeriklerin dizine eklenerek bilgiye erişmek isteyen kullanıcılara ulaştırılması da bu aşamada gerçekleştirilir. Googlebot, web sitesini tararken sayfa içerisinde yer alan metinleri okur ve dizine ekler. Böylece arama motorlarında ilgili anahtar kelimeler ile arama yapan kullanıcılara dizine eklenen bilgiler iletilir ve Google’ın algoritmalarına uygun olarak sıralanır.  Peki, Googlebotlar yalnızca kendi algoritmalarına uygun olarak mı içerikleri tarayarak dizine eklemektedir?

Google, bu aşamada web sitesi sahiplerinin kendi sayfalarının nasıl taranmasını istediklerine dair yönlendirme yapmalarını sağlar. Robots.txt adı verilen dosyalar, web sitelerini ziyaret eden, fakat insan olmayan yazılımlar için kullanılmaktadır. Googlebot, web sitesini taramak için geldiği ilk anda robots.txt dosyasını kontrol etmektedir. Web sitesi sahibinin bu dosya içerisinde belirlediği yönlendirmelere uygun olarak web sitesini taramaktadır. Üstelik bu dosyalar, yalnızca Googlebot’un değil, diğer arama motoru örümceklerinin de ziyaret ettiği bölümlerdendir. Robots.txt dosyaları oluşturulmadığı takdirde örümceklerin doğru bir şekilde tarama yapabilmesi mümkün olmayacaktır.

Googlebot Neden Önemli Bir Yazılımdır?

Googlebot, yazımızın önceki bölümlerinde de bahsettiğimiz gibi Google’ın doğru çalışması ve yüksek bir performans gösterebilmesi açısından son derece önemlidir. Fakat Googlebot, yalnızca web sitelerini tarayarak dizine eklediği ve kullanıcılara doğru bilgiyi ulaştırmaya çalıştığı için önemli değildir. Googlebot esasında bu özelliklerinin yanında internette yer alan bilgileri düzenlemesi ve web sitelerinin iyileştirilmesi için gerek duyulan stratejilerin geliştirilmesine yardımcı olmasıyla da ön plana çıkmaktadır. Bu nedenle, Google örümceklerinin ne olduğunu iyice anlamak için kullanım amaçlarının her birine hâkim olmak gerekmektedir.

Googlebot’un önemini kanıtlayan kullanım amaçlarını şu şekilde sıralayabiliriz:

• Arama kalitesinin artmasını sağlar.
• Alaka düzeylerine göre web sitelerini indeksler.
• Dizinden spam içeren içerikleri bulur ve kaldırır.
• Google’ın arama motoru sorgularını iyileştirerek ilgili sorguları bulmasını kolaylaştırır.
• Kaliteli içeriklerin arama motoru sonuç sayfalarında üst sıralarda görünmesini sağlar.

Googlebot’un Tarama Yapması Nasıl Engellenir?

Googlebot, Google’ın en etkili ve önemli araçlarından biri de olsa bazı web sitesi sahipleri sayfalarının taranmasını engellemek istemektedir. Bunun nedeni, yalnızca kendilerinin görmek istediği içerikleri yayınlıyor olmaları veya dahili kullanım için oluşturulan web siteleri olması . Böyle bir durumda Googlebot’un web sitesini tarayarak dizine eklemesini engellemek amacıyla yapılan birkaç çalışma bulunmaktadır:

• Robots.txt dosyasını kullanarak Googlebot engelleme
• Meta etiketi kullanma
• Noindex etiketi kullanma

Noindex ve meta etiketlerini kullanarak web sitenizin taranmasını engellemek, ilk tercih ettiğiniz yöntem olmalıdır. Çünkü bu iki yöntemde de belirli kodlar ile meta etiketleri yerleştirilmektedir. Böylece taranması istenmeyen sayfa içerikleri belirlenebilmekte veya yalnızca bağlantı iletilen kişilere web siteniz gösterilmektedir. Her iki yöntemde de Googlebot aracılığıyla sayfaların dizine eklenmesine engel olunmaktadır. Fakat robots.txt dosyası ile Googlebot taraması engellenmek istendiğinde çok dikkatli olunması gerekmektedir. Yanlış yapılan bir işlemde istemese dahi sitenin tamamının taranması engellenebilmektedir. Bu nedenle, robots.txt dosyası kullanılırken sayfanın tamamını mı yoksa bir bölümünü mü Googlebot’ların taramasının engelleneceğine dikkat edilmelidir.

Googlebot ve SEO İlişkisi

SEO çalışmaları, esas amaçları itibariyle web sitelerinde yayınlanan içeriklerin hedef kitleye ulaştırılması ve ziyaretçi trafiğinin arttırılması amacıyla yapılmaktadır. Googlebot’un sayfaları tarayarak indekse indirmesi ve dizine eklemesi de SEO açısından oldukça önemlidir. Özellikle Googlebot’un bir bağlantıdan başka bir web sitesini keşfetme mantığındaki çalışma prensibi, SEO stratejilerinin geliştirilmesi noktasında dikkat çekmektedir. Web sitelerinin başarılı olmasını isteyenlerin, sayfalarını çok iyi optimize etmeleri gerek. Ve örümceklerin doğru bir şekilde tarama yapmasını sağlamaları gerekmektedir. Bu doğrultuda, Googlebot ve SEO ilişkisinin gelişmesini sağlayacak stratejilerden şu şekilde bahsedilebilir:

• Web siteleri güncel tutulmalı ve anahtar kelime kullanımına özen gösterilerek botların tarama işlemleri kolaylaştırılmalıdır.
• Alakalı sayfalar ve içeriklere bağlantı verilerek botların oluşturduğu haritalara dahil olunmalıdır.
• URL kullanımları düzenlenerek fazla kullanımdan kaçınılmalı ve botların kafa karışıklığı engellenmelidir.
• Robots.txt dosyaları düzenlenerek botlar site içerisinde yönlendirilmelidir.
• Site haritaları oluşturularak dizine eklenmek için botların işi kolaylaştırılmalıdır.
• Botların düzenli olarak sayfayı taramasını sağlamak için eski içerikler güncellenmeli, yeni içerikler oluşturulmalı ve backlink verilmelidir.

“Googlebot nedir?” konusunu ayrıntılı bir şekilde incelediğimiz bu içeriğimizle, web tabanlı projeleriniz için tarama yazılımlarının ne denli önemli olduğunu aktarmaya çalıştık. Hedef stratejilerinizi, buna endeksli bir şekilde belirlemenizin, başarıyı yakalamanızda size büyük katkı sağlayacağına inanıyoruz.