Google Analytics, web sitelerinin farklı kanal gruplarından ve kaynaklardan elde ettiği trafiği ölçmek için en verimli araçlardan biridir. Bu trafik kaynakları arasında organik trafik, direkt trafik ve son zamanlarda yapay zeka (AI) programlarından gelen ziyaretçiler bulunmaktadır. Özellikle ChatGPT ve Perplexity gibi AI kaynakları, kullanıcıların sorularına yanıt verirken web sitelerinin linklerini paylaşmakta ve bu da web sitelerine ziyaretçi çekmektedir. Google Analytics 4 ile AI kaynaklı trafiği ölçmek için keşfet raporları, özel raporlar ve açılış sayfası raporları gibi çeşitli yöntemler kullanılabilir. Keşfet raporlarında serbest biçim rapor türü seçilerek, source/medium boyutu ile AI kaynaklı trafik analiz edilebilir. Özel raporlar oluşturularak yalnızca istenen veriler görülebilir ve açılış sayfası raporlarıyla AI trafiği detaylıca incelenebilir. AI kaynaklı trafiği ölçmek, AI sistemlerinin içeriği kaynak olarak kullanıp kullanmadığını ve bu trafikten nasıl yararlanılabileceğini anlamak için önemlidir. Ayrıca, AI trafik kaynakları kanal grubu olarak eklenebilir ve bu sayede daha detaylı analiz yapılabilir.
İçeriğimizde genel olarak aşağıdaki konulara cevap vermeye çalışacağım;
- Yapay Zeka (AI) Kaynaklı Trafik Nedir?
- Yapay Zeka (AI) Kaynaklı Trafik Google Analytics Üzerinden Nasıl Ölçülür?
- Google Analytics Diğer Trafik Kaynakları Neler Olabilir?
- AI Trafiklerini Ölçmek Neden Gereklidir?
- AI Trafik Analizi Sonrası Elde Ettiğimiz Verileri Nasıl Okumalıyız?
Yapay Zeka (AI) Kaynaklı Trafik Nedir?
Yapay zeka kaynaklı trafik, Web sitemize giriş yapan kullanıcıların referal(yönlendirme) kaynakları olarak AI bazlı sohbet programlarının görülmesidir. Bu programlar bildiğiniz gibi kullanıcıların anlık sorularına, kendi dataları özelinde cevaplar sunmaktadır. Sundukları bu cevaplara kaynak olan datalar aslında bizim kendi sitelerimizin internette açık halde bulunan verileridir. O nedenle bizim kendi websitemizden elde ettiği datayı sunarken, AI tabanlı sohbet programları kaynak olarak bizim sitemizi açık URL şeklinde verebilmektedir.
Bu trafik aktarımı sonucunda da trafiğin kaynağı ve aracısı olarak yapay zeka siteleri ve yönlendirmeler karşımıza çıkar. Bu durum da Google Analytics üzerinde trafik raporlarımızda aracı ve kaynak olarak yapay zeka siteleri görmemize olanak sağlar.
Peki hangi yapay zeka siteleri bizlere trafik sağlayabilir;
- ChatGPT
- Perplexity
- Bing
- Writesonic
- Wimble
- Bard
tüm bu kaynaklar bizlere analytics üzerinde birer trafik kaynağı olarak görülecektir.
Yapay Zeka (AI) Kaynaklı Trafik Google Analytics Üzerinden Nasıl Ölçülür?
Yapay zeka kaynaklı trafik Google analytics üzerinden keşfet raporları, özel raporlar ve açılış sayfası raporları kullanılarak ölçülmektedir.
Google Analytics Keşfet Raporları ile AI Trafik Ölçümü Nasıl Yapılır?
Web sitelerinize gelen yapay zeka trafiğini ölçmek adına izlemeniz gereken adımlar şunlardır;
- Google analytics 4’e giriş yapın,
- Sol yönetim panelinizden “Explore” veya “Keşfet” alanını açınız,
- Rapor türü olarak “Free Form” veya “Serbest Biçim” rapor türünü seçiniz,
- Değişkenler alanında boyut olarak “Source/Medium” seçimini yapınız,
- Daha sonra değişkenler alanından istediğiniz ve gerek gördüğünüz metrikleri ekleyiniz,
- Seçtiğiniz metrik ve boyutları raporunuzdaki satır ve sütun alanlarına sürükleyerek ekleyiniz,
- Ayarlar alanından en altta yer alan “Filter” alanını açınız,
- Burada filtrenin atılacağı alanı yukarıda seçtiğimiz boyut olan “source/medium” olarak seçiniz,
- Eşleşme koşulları içerisinden koşul tipi olarak RegeX eşleşmesini seçiniz,
- Aşağıda sizlere sunduğum regex kodunu giriniz,
- Daha sonra “Uygula” tuşuna basınız,
Regex kodu;
.*google.*bard.*|.*bard.*google.*|.*bard.*|.*writesonic.*|.*gpt.*|.*chatgpt.*|.*openai.*|.*nimble.*|.*outrider.*|.*perplexity.*|.*edgeservices.*Bu raporu kaydederek, istediğiniz zaman keşfet raporları üzerinden tekrar inceleyebilirsiniz.
Google Analytics Özel Raporları ile AI Trafik Ölçümü Nasıl Yapılır?
Analytics üzerinde kurulumdan itibaren karşımıza çıkan raporlar, direkt olarak Google tarafından oluşturulan hazır taslak raporlardır. Ancak bu raporları güncellemek ve sıfırdan oluşturmak mümkündür. Bu sayede sadece görmek istediğimiz verileri göreceğimiz ve her zaman tekrar tekrar görüntüleyebileceğimiz raporlarımız olmaktadır. AI bazlı site trafik ölçümlerimizde de bu özel raporlardan faydalanabiliriz.
Özel raporlar ile AI trafiği ölçümü için yapmamız gerekenler şunlardır,
- Raporlar sekmesine giriş yapınız,
- Raporlar sekmesinin en altındaki “Library” veya “Kütüphane” alanına giriş yapınız,
- Sağ üst kısımda yer alan “Yeni Oluştur” tuşuna basınız,
- Yeni rapor oluşturma ekranında “Boş Rapor” yapısını seçiniz,
- Daha sonra karşınıza çıkan alandan “Boyut” sekmesini sağ kısımdan bulunuz ve burada raporda görmek istediğimiz “Landing Page” boyutunu seçiniz,
- Daha sonra metrik alanından da görmek isteyebileceğiniz “Views, User, Engament rate” gibi metrikleri ekleyiniz,
- Raporunuzda artık tablo kısmı altta görünecektir,
- Bu tablo üzerinde boyutun hemen sağ kısmında çıkan “+” tuşuna basınız ve 2.boyut olarak “source/medium” boyutunu ekleyiniz,
- Ekleme işlemini yaptıktan sonra sağ ayar alanında yer alan “Rapor Filtreleri” alanını açınız,
- Filtre atmak istediğiniz boyut olarak “source/medium” seçimini yapınız,
- Buradan eşleşme türünü regex olarak seçiniz, ve üst kısımda sizlere sunduğumuz regex kodunu bu kısma yapıştırınız,
- Ardından raporunuzu kayıt ediniz,
- Daha sonra rapor kütüphanesine geri dönerek, koleksiyonlarınızdan bir tanesini seçip, yeni oluşturduğunuz özel raporu burada koleksiyonlarınıza dahil ediniz.
Google Analytics Açılış Sayfası Raporları ile AI Trafik Ölçümü Nasıl Yapılır?
Açılış sayfası raporları, web sitenize trafik sağlayan kullanıcıların ilk giriş yaptıkları yani landing pageleri göstermekte olan bir hazır rapordur. Bu rapor tüm analyticslerde “Etkileşim Raporları” içerisinde yer almaktadır.
Açılış sayfası raporlarından AI trafikleri ölçmek adına yapılması gerekenler şunlardır;
- Etkileşim raporları altındaki Açılış sayfası raporlarını açınız,
- Raporun üst kısmında yer alan “Filtre” tuşuna basınız,
- Filtre atılacak boyutu “Source/medium” olarak seçiniz,
- Filtre eşleşme türü olarak “RegeX eşleşmesi” türünü seçiniz ve yukarıda verdiğim regex yapısını kullanınız,
- Filtreyi kaydediniz,
- Daha sonra tabloda yer alan boyut ekleme yani “+” tuşuna basınız,
- Buradan yine “Source/Medium” yapısını seçiniz ve artık AI trafik bazlı landing page raporları karşınızda!
Eğer bu adımı tekrar tekrar yapmak istemezseniz, landing page raporlarına girdikten sonra sağ üstte yer alan kalem işaretini kullanarak, Özel rapor oluşturma adımında bahsettiğiniz filtre seçeneğini kullanabilirsiniz.
Videolu anlatım;
Google Analytics Diğer Trafik Kaynakları Neler Olabilir?
Google analytics 4 üzerinde ölçümlerin temeli “event” bazlıdır. Bir kullanıcı siteyi ziyaret ettiğinde “first_visit” ve “session_start” gibi etkinliklerle ziyarete başlar. Burada da karşımıza şu soru gelmektedir, bu etkinliğin ve bu ziyaretin gerçekleşmesine sebep olan kaynak nedir?
Google analytics ile ilgili trafik kaynaklarına işaret eden bu sorunun cevabı altında 3 farklı terim gizlidir;
- Kanal grupları
- Kaynak
- Aracı
Kaynak ve Aracı, trafiğe ve dolayısıyla ziyarete vesile olan kaynakların ta kendisidir. Ve bu kaynaklardan trafik elde edilme yöntemleri de aracı olarak söylenebilir.
Bu kaynaklar ve kanal grupları ise şu şekilde listenelebilir;
- Organik Search
- Organik Sosyal
- Yönlendirmeler
- SMS
bu sayı tabiki de artmaya devam edecektir. Detay için bu kaynak URL’i inceleyebilirsiniz; https://support.google.com/analytics/answer/9756891?hl=en
AI (yapay zeka) bazlı trafikler ise “Yönlendirme” kanal grubu içerisinde bizleri karşılayacaktır. Örnek olarak vermek gerekirse OpenAI kaynaklı bir trafik şöyle görünmektedir;
“open.ai/referral”
AI Trafiklerini Ölçmek Neden Gereklidir?
AI siteler veya programlar odaklı trafiği ölçmek şu sebeplerden ötürü önem arz eder;
- AI sistemler yazılarımı kaynak verecek kadar yeterli görüyor mu?
- Hangi sistemler nasıl çalışıyor?
- AI trafiklerimi iyileştirmek için ne yapabilirim?
- AI bazlı trafik kaynakları kullanıcı yolculuğunda nasıl bir rol oynuyor?
AI Trafik Analizi Sonrası Elde Ettiğimiz Verileri Nasıl Okumalıyız?
Google Analytics üzerinde gelen her bir veri bizlere kimi zaman cevap olabileceği gibi, kimi zaman ise bizler için sorulması gereken yeni sorular oluşturacaktır. O nedenle Google analyticsde ölçeceğimiz AI bazlı trafiklerimizin de bu çerçevede incelenmesi gerekir.
Verilerim nasıl? ve Hangi soruları çıkartabilirim?
Burada en önemli soru, AI temelli bir arama geleceğinde, kullanıcıların karşısına beni sunacak olan bu sistemler beni nasıl görüyor? Eğer eksik görüyor ise kendimi nasıl geliştirebilirim? Bu soruları sorabilmek için ise yukarıda verdiğimiz yöntemlerden yola çıkarak, AI trafiğimizi ölçümlememiz gerekmektedir.
AI Trafik Kaynakları Nasıl Kanal Grubu Olarak Eklenir?
Google Analytics’in ölçüm ve raporlamada esnek olduğunu söylemiştik. Ayrıca bu ölçüm esnasında kullandığı kanal grupları mantığını da sizlere aktarmıştım. Bu makalemizde odaklandığım AI bazlı trafik ölçüm konusunda da kanal gruplarımızı özel olarak kendimiz oluşturabilir, ve AI sitelerden gelen trafiği direkt olarak bir kanal grubuna dahil edebiliriz.
Bu sayede Açılış sayfaları raporlarımızda kullanabileceğimiz ekstra bir kanal grubumuz olacaktır.
Peki AI trafiği kanal grubu olarak nasıl kayıt ederiz;
- Google Analytics’e giriş yapın,
- Yönetici sekmesini açın,
- Buradan Veri görüntülenme alanına girin,
- Veri görüntülenme alanındaki “Kanal Grupları” sekmesini açınız,
- Sağda gelen mavi “Create a new channel group” tuşuna basınız,
- “Yeni Kanal Ekle” tuşuna basınız,
- Kanal grubunuza uygun bir isim veriniz, “AI” olabilir,
- Alt kısımda karşınıza çıkan “Koşul Ekle” tuşuna basınız,
- Burada koşul olarak “Source” seçiniz, ve eşleşme türü olarak Regex seçimi yapınız,
- Ardından alt kısımda tekrar size verdiğimiz regex kodunu giriniz ve koşulları kayıt ediniz,
- Kaydet diyerek, yeni kanal grubunuzun keyfini çıkartın!
.*google.*bard.*|.*bard.*google.*|.*bard.*|.*writesonic.*|.*gpt.*|.*chatgpt.*|.*openai.*|.*nimble.*|.*outrider.*|.*perplexity.*|.*edgeservices.*
Gösterilecek yorum yok.