Dijital Teknolojide Trendler

Dijital teknoloji, geçmişe dönüp baktığımızda insanlığın ne kadar ilerlediğinin bir göstergesidir. Günümüz teknolojileri takip edilmesi zor bir hal almaya başlamakta ve sürekli olarak değişim göstermektedir. Nitekim sanayileşme döneminden günümüz teknolojilerine gelme hızı oldukça dikkat çekicidir. Dijital dönüşüm o kadar hızlı gerçekleşmektedir ki, her yıl hayatımıza yeni kavramlar dâhil olmaktadır.

Dijital gelişmenin bu hızı birbiri ardına yeni dijital teknoloji türleri sunsa da, bazı durumlarda tüketici ihtiyacını karşılamakta zorlanmaktadır. Çünkü sürekli olarak yeni bir teknoloji trendi ortaya çıkmakta ve bu da hızla tüketilmektedir. Yeni bir şeylerin dönüştüğü bu sistemde peş peşe trendlerin ortaya çıkması da kaçınılmaz olmaktadır. Günümüz dijital teknolojide trendler ise:

• Nesnelerin İnterneti (IoT-Internet of Things)
• Paylaşım Ekonomisi
• Finansal Teknoloji (FinTech)
• Blockchain Teknolojisi
• Yapay Zeka
• Robotik
• Endüstri 4.0
• Siber Güvenlik
• Sanal Gerçeklik
• Oyunlaştırma
• Bulut Bilişim
• Büyük Veri (BigData)
• Yüz Tanıma (Face Recognition)
• Drone’lar
• 3 Boyutlu Yazıcılardır.

Yapay zeka mühendisliği hakkında daha detaylı bilgi almak için Yapay Zeka Mühendisliği Nedir? adlı yazımızı inceleyin!

Hayatımıza giren dijital teknolojide trendler, dijital dünyaya adapte olabilmemiz açısından oldukça önemlidir. Bu nedenle teknolojilerin ne anlama geldiği ve neye hizmet ettiğini anlamamız da gerekmektedir. Peki, nedir bu dijital teknolojide trendler? Yazımızda bu trendlerden bahsedecek ve neden önemli olduklarını sizlerle paylaşacağız.

Nesnelerin İnterneti (IoT-Internet of Things)

Kevin Ashton, 1999 yılında bir sunumunda ‘nesnelerin interneti’ kavramını ilk kez kullanarak, milyarlarca insan için yeni bir dünyanın kapılarını aralamıştır. Nesnelerin interneti, dijital teknolojide trendler arasında yer alan temel kavramlarındandır. Nesnelerin kendi aralarında kurdukları iletişim ağını ifade etmektedir. Böyle bir iletişim ağının varlığı hem gündelik hayatı hem de iş ortamını kolaylaştırmaktadır.

Pratik çözüm yolları sunan IoT iletişim ağı, dijital teknoloji firmalarının oldukça ilgisini çekmekte ve son yıllarda buna yönelik yazılımlar hızla geliştirilmektedir. İnsan müdahalesine gerek olmadan işleyen bir sistem düşüncesi oldukça önemlidir. Dünya çapında bu nesneler belirli protokollerle birbirlerine bağlanmışlardır. Böylece iş yerinde gerçekleşen süreçleri izlemek, verilere hemen ulaşarak işlem yapabilmek, çalışanların verimliliğini arttırmak da mümkün hale gelmiştir. Sektörde bu yolla beraber zaman ve paradan tasarruf edilip, gelir artışı sağlanabilmektedir. Gündelik hayatta da aktif olarak kullanabileceğimiz nesnelerin interneti teknolojisi ise şu şekilde karşımıza çıkmaktadır:

• Son zamanlarda neredeyse herkesin erişebileceği giyilebilir teknolojiler en bilinir örneklerdendir. Aldığınız bir akıllı saat kalp atışlarınızı ölçerek IoT teknolojisini kullanmaktadır.
• Aracınızın havanın sıcaklığını ölçebilmesi bu sayededir.
• Sensörlerde kullanılacak teknoloji ile bir odadaki veya ulaşım araçlarındaki kişi sayısını belirlemek mümkün olacaktır.
• Tarımda kullanıldığında üretimde verimliliği arttıracak ve gereksiz ürün üretimini engelleyecektir.
• Akıllı şehir veya akıllı mağaza adıyla işleme geçtiğinde ise kolayca komut vererek birçok işi teknolojiyle halletmenizi sağlayıp zamandan tasarruf ettirecektir.

Nesnelerin interneti gün geçtikçe firmalar tarafından gündelik hayatımıza entegre edilmektedir. Biz farkında olmasak da akıllı telefonlardan iş yerimize ve sokaklara kadar her yerde karşımıza çıkmaktadır. Bu hızla gelişirse ileride teknoloji trendleri arasında en sık karşımıza çıkacaklardan biri olarak görülmektedir.

Paylaşım Ekonomisi

Paylaşım ekonomisi, paylaşma eyleminden ileri gelen bir ifadededir. Temelinde esneklik ve dayanışma kavramları yer almaktadır. Bu ekonomi türünün anlamı, kullanmadığınız bir ürünü ister ücret karşılığı isterse ücretsiz olarak başkalarına sunmaktır. Üstelik bu sistem, teknolojik gelişmeler sayesinde oldukça kolay işlemektedir. Öncelikle, değişim işleminin gerçekleşeceği bir kişi bulmanız yeterlidir. Çünkü ürün değişim işlemini internet veya sosyal medyadan kolaylıkla gerçekleştirebilirsiniz. Bu da özgür bir ekonomi ortamını ifade etmekte, herkese ve her türlü ürüne ulaşmanızı sağlamaktadır. Peki, paylaşım ekonomisi nerelerde karşımıza çıkmaktadır?

• Örneğin, ailenizle beraber tatile çıkacaksınız. Kalacak bir yer ve araca ihtiyacınız var. Bunun için otel ve araç kiralama sitelerini kısa bir araştırmanın ardından internet sitelerinden bulabilirsiniz. Böylece taraflar arasında bir takas işlemi gerçekleşmekte ve güvenli bir paylaşım ağı oluşmaktadır.
• Belki evinizde otururken kullanmadığınız eşyalar üzerinden gelir elde etmek isteyebilirsiniz. Sosyal medya bu isteğinize hemen karşılık verecektir. Evinizde boş yere yer kaplayan aklınıza gelebilecek her türlü eşyayı ve kıyafeti bir paylaşım ekonomisi sistemiyle elinizden çıkarabilir ve gelir elde etmiş olursunuz. Üstelik bu sistemden kendi ihtiyaçlarınızı da karşılar, paylaşım döngüsünü devam ettirebilirsiniz.

Finansal Teknoloji (FinTech)

Finansal teknoloji, finansal işlemlerin teknolojiye taşınmasını ifade etmektedir. Finans sektörü de kaçınılmaz olarak teknolojik gelişmelerle iç içe geçmektedir. Her şeyin hızla tüketildiği bu dönemde zamandan tasarruf açısından FinTech son derece önemlidir. Kullanıcıların gereksiz bir sürü evrak işini yapmasına gerek kalmaması ve telefonlarına indirdikleri uygulama ile hızla işlemlerini yapabilmeleri bu kavramın trendler içerisine girmesine yol açmıştır. FinTech ile dijital ortamda pratik bir yolla işleminizi gerçekleştirebilirsiniz. Hizmet çeşitliliği sunması, müşteriler ile kişiselleştirilmiş ilişki sunması finans dünyasını dönüşüme uğratmıştır. Birçok şirket teknolojik gelişmelerle müşterilerini etkileme yolunu seçmiş ve kullanıcılar da kendilerine en çok avantaj sağlayan teknolojik firmalara yönelmiştir. İşlem çeşitliliği ile de gündelik hayatı kolaylaştıran FinTech için yer aldığı sektörü hızla değiştirdiği ve geliştirdiğini söylemek mümkündür. Özellikle çok kısa bir sürede hayatımıza giren ve tüm dünyada finans işlemlerini etkisi altına alan kripto paraların ortaya çıkışı bunun göstergelerindendir.

Blockchain Teknolojisi

Blockchain birbirinden bağımsız birçok sistemin zincir haline birbirine geçtiği dijital teknoloji türüdür. Bu sistemde dağıtık halde olan, birbirinden bağımsız birden fazla sunucu iletişim kurarak tek bir hesaplama merkezi gibi çalışmaktadır. Her zincirde belirli bir veri kümesi vardır ve bu bilgiler diğer halkalarla da paylaşılmaktadır. Bilgi bu sistemde zincirlerle paylaşılarak depolanmaktadır. Klasik veri depolama sistemlerinin aksine dağıtık hesap teknolojisine sahip olan Blockchain, birçok açıdan daha güvenilirdir. Aracısız ve kamuya açık bir dağıtım söz konusudur ve her katılımcı kayıtların yer aldığı merkeze bağlıdır. Bilgi her zincire dağıtıldığından verinin değiştirilmesi veya çalınması imkansızdır. Bilgilerde yapılan her değişiklik kayıt altına alınmakta ve birçok kaynaktan sürekli olarak kontrol edilmektedir.

Yapay Zeka

Yapay zeka uzun yıllardır hayatımızın içinde dijital teknoloji trendleri arasında yer alan kavramlardandır. Fakat hala geleceği dönüştürmede öncü rol oynayabilecek kadar gelişme imkanı bulunmaktadır. Bunun sebebi her alanda kullanılması ve gelişimi üst seviyeye taşımasıdır. Aynı zamanda yapay zeka alanında o kadar fazla veri üretilmektedir ki, tüm sektör ve kuruluşlar değişime ayak uydurmaktadır. Yapay zeka algoritması verimliliğini arttırdıkça teknolojinin öncü şirketleri hayatımıza yeni teknolojileri dahil etmektedir. Müşteri davranışlarını tespit etmek ve kişiselleştirilmiş deneyimler sunmak için kullandıkları yapay zeka ile verileri kolaylıkla analiz edebilmektedirler.

Yapay zekayı diğer tüm bilgisayar bilimlerinden ayıran en önemli özelliği insan zekasını taklit etmesi ve sürekli olarak öğrenmesidir. En sık kullandığımız yapay zeka teknolojileri ise:

• Telefonlarımızda yer alan dijital asistan programları,
• Alışveriş uygulamalarının beğenilerimize özel sunduğu ürünler,
• Sosyal medya hesaplarımızda karşılaştığımız öneriler, (bunu dizi-film platformları da kullanmakta)
• Ses tanımlama araçları,
• Sorularınızı hızla yanıtlayan ve çözüm üreten sohbet botları,
• Son zamanlarda hızla yayılan oto pilot araba sistemleridir.

Robotik

Robotik, teknolojik açıdan sunduğu çözümler ve insanlar için kolaylaştırdığı iş süreçleriyle oldukça önemlidir. Özellikle endüstriyel süreçlerin işleyişine etkileri açısından geleceğin iş modeli olarak tanımlanmaktadır. İnsanların zaman kaybetmesinin önüne geçmekte ve işlenen yazılımlar sayesinde az sayıda hata ile işi tamamlayabilmektedir. Fakat en önemli özelliği iş sırasında yaşanan kazaların önüne geçmek için kullanılmasıdır. Böylece riskler en alt seviyeye çekilerek işlerin hızla bitirilmesi sağlanabilecektir. Robotik ile tehlikeli işlerin yanında insanların ulaşmasının zor olacağı alanlara gitmek mümkün olacağı gibi sağlık sektörünün de ilerlemesinde öncü teknolojilerden olacaktır. Robotlar her zaman insanların ilgisini çeken icatlardan olmuştur. Bu sebeple eğlenmek amaçlı da kullanılan robotik teknolojiler, birçok sektörün gelişmesine yardımcı olmaya devam etmektedir. Öyle görülüyor ki, önümüzdeki yıllarda da insan emeği değil de robotik teknolojiler ön planda olacak ve rekabetin esas aracısı haline gelecektir.

Endüstri 4.0

Teknoloji her sektörde kökten bir değişime yol açtığı gibi endüstrinin dönüşümünde de etkin rol oynamıştır. Bir devrim niteliğinde olan Endüstri 4.0 bir sistemin genel adıdır. Günümüzde endüstri alanında gelişmişlik açısından hedef haline gelmiş ve teknoloji ile endüstrinin iç içe geçmesine yol açmıştır. Bu sistem 3 ana başlık altında incelenmektedir:

1. Nesnelerin İnterneti (IOT): Nesnelerin insanlara ihtiyaç duymadan aralarında kurdukları iletişim ağı.
2. Hizmetlerin İnterneti (IOS): İnternet ortamında hizmeti sağlayanlar ile kullanıcı arasındaki ilişkiyi sağlayan yazılım.
3. Siber-Fiziksel Sistemler (CPS): İnsanlardan bağımsız üretim yapabilen bir sistemdir. Bununla birlikte fiziksel dünya ve internet arasında bağ kuran ve kendi idare ettiği sensörleri kullanabilen bir sistemdir.

Endüstri 4.0 hızlı ve verimli çalışmanın yollarını açan bir sistemdir ve teknolojik açıdan oldukça önemli bir gelişmedir. Üretim süreçlerinin dahi insana ihtiyaç duymadan gerçekleşebilecek olması enerjiden tasarruf etmeyi ifade etse de geleneksel mesleklerin yok olması ve işsizliğin artması kaçınılmaz olacak gibi gözükmektedir.

Siber Güvenlik

Siber güvenlik; bilgisayar, mobil cihaz ve sunucuları kötü amaçlı saldırılardan korumakta ve veri hırsızlığına engel olmaktadır. Dijital teknolojilerin gelişmesiyle güvenilirlik en önemli etken haline gelmiştir. Her türlü verinin kopyalanabildiği ve veri gizliliğinin ihlal edilebildiği internet ortamında saldırılar kaçınılmaz hale gelmektedir. Özellikle son yıllarda siber saldırı kavramı sürekli olarak karşımıza çıkmaktadır. Şirketler oldukça fazla sayıda veri depoladıkları için birincil problem haline gelen siber güvenlik için önlem alabilmek oldukça önemlidir. Bilginin güvenliği sağlanmalı ve gizli verilere erişimin önüne geçilmelidir. Bunun için uzmanlardan destek alınmalı ve sistemler sürekli olarak güncel tutularak en önemli bilgiler korunmalıdır.

Sanal Gerçeklik

Dijitalleşme ve fiziksel dünyanın tamamen iç içe geçtiği, beş duyu organıyla sanal dünyanın içindeymişiz gibi hissettiren teknolojiye sanal gerçeklik denmektedir. Teknolojiyle beraber gerçeklik algısı değişmeye başlamakta ve sanal gerçeklik gözlükleri ile farklı deneyimler yaşanabilmektedir. Sanal gerçeklik ile birçok sektörde deneyime dayalı gelişmeler yaşanmaktadır. Gerçeklik hissiyatı ile oluşturulan sanal algı ortamı bu alanlar için oldukça önemli bir hale gelmiştir. Sanal gerçekliğin uygulama alanları ise;

• Eğitim,
• Sanat,
• Mimarlık,
• Eğlence,
• Sağlık,
• Simülasyon deneyimleri,
• Savunma gibi sektörlerdir.

Oyunlaştırma

Oyun dışı alanlarda motivasyon arttırıp problem çözmeye oyunlaştırma denmektedir. Fakat bu bir ‘oyun’ değildir. Aksine oyunun sistemini kullanarak ödüllendirme ve rekabet unsurlarıyla çeşitli alanlarda ilgi çekici süreçler yaratmayı amaçlamaktadır. Oyunlaştırma ile motivasyon düzeyi artmakta ve iş dünyası başta olmak üzere pek çok açıdan verimlilik sağlanmaktadır. Karşılaşılan problemlerin çözümü, müşteri memnuniyeti ve sürekli değişim açısından tercih edilmektedir ve teknolojik gelişmelerden biri olmaktadır. Özellikle şirketler ve e-ticaret siteleri; puan sistemi, kuponlar, ve seviye atlama gibi bağlayıcı ve rekabet içeren ögeler ile kullanım sayısını ve kâr oranlarını arttırmaktadır.

Bulut Bilişim

Bulut bilişim; kullanıcılar arasında paylaşımı gerçekleştiren, bir kaynaktaki bilgi ve yazılımların bilişim ağıyla dağıtımını sağlayan dijital teknoloji de önemli bir sistemin adıdır. Bilginin depolamaya gerek kalmadan paylaşılabilir olması ve her yerde ulaşılabilir olması en önemli avantajlarındandır. Lisans ücreti ödenmediğinden tasarrufu sağlarken hiçbir kurulum gerektirmeden verilerinizi gözden geçirmenizi ve depolamanızı sağlamaktadır. Bulut bilişim, maliyetsiz ve her yerden ulaşılabilir oluşuyla teknoloji trendleri arasına girmeyi başarmıştır ve gelişmeye devam etmekte olan bir hizmettir.

Büyük Veri (BigData)

Büyük Veri, zamanla birikmiş ve bilgisayarın işleyemeyeceği kadar büyük veriler anlamına gelmektedir. Bu veriler anlamsız birçok bilgiyi içermekte ve kullanışlı olmamaktadır. Büyük Veri sayesinde yeniden işlenen ve kullanıcıya sunulan bilgiler sade ve anlaşılan bir hale gelmektedir. Birçok teknoloji trendi gibi BigData da her sektörde etkin rol oynamaktadır. Verileri doğru işleyerek zaman ve kazanç açısından olumlu süreçlere yol açmaktadır. Çünkü bu veriler tamamen gerçek verilerin analiziyle ortaya çıkmakta ve alıcının isteklerine cevap verebilecek şekilde işleme konmaktadır. Özetle Büyük Veri; hızlı işlem, çeşitli veri formatları, güvenilir veri ve kurumun değerini arttırıcı nitelikleriyle uzun yıllar birçok alanda kullanılacak gibi görünmektedir.

Yüz Tanıma (Face Recognition)

Yüz tanıma teknolojisi, canlı veya önceden kaydedilmiş görüntü üzerinden yüz eşleştirmesinin yapılmasıdır. Bunu yaparken sistem var olan veri tabanını tarayarak otomatik olarak işlemi gerçekleştirmekte ve kullanıcıya bunu bildirmektedir. Birçok sektörde kullanmanın mümkün olması özellikle güvenlik alanında kolaylık sağlamaktadır. Telefonlarda veya havaalanlarında bulunan yüz tanıma sistemleri günlük hayatta en çok karşımıza çıkan örneklerindendir. Suç oranlarını düşüren, güvenlik sağlayan ve birçok işlemi hızlandıran yüz tanıma sistemiyle teknolojinin kolaylıklarından faydalanmış oluruz. Fakat avantajlarının yanında bazı problemler de yaşanmaktadır.

Drone’lar

Son yıllarda teknolojik ürünler düşünüldüğünde en sık akla gelen ve artık kolay ulaşılabilir olan Drone’lar günümüzün en önemli icatlarındandır. Kullanımı kolay ve kullanışlı olan bu cihazlar ile veri toplama işlemi gerçekleştirilmektedir. Her sektörün veri toplama amacıyla kullanabileceği Drone teknolojisi, dijitalleşme süreçlerine uyumumuzun en net göstergelerindendir. Öyle ki piyasaya çıktığı günden itibaren son derece hızlı bir şekilde herkesin erişebileceği bir teknoloji haline gelmiş ve mobil cihazlar gibi yaygın kullanılan teknolojiler arasına girebilecek potansiyele ulaşmıştır. Bireysel kullanımının dışında erişilemeyecek noktalara erişim sağlamasıyla arama kurtarma ekiplerinden askeri müdahalelere kadar pek çok sektör için de faydalı teknolojilerden olmuştur.

3 Boyutlu Yazıcılar

3 boyutlu yazıcılar son yıllarda sürekli olarak karşımıza çıkmaktadır. Geleceğin dijital teknoloji araçlarının başında gelen bu sistemle bilgisayar ortamında tasarladığınız nesneyi elinizle dokunabileceğiniz katı bir forma getirebiliyorsunuz. Günümüzde bu sistem ile çeşitli nesnelerin basımının yapılması mümkün. Üretim teknolojileri aşamasında da firmalar kullanıma geçmeye başlamaktadır. Fakat 3 boyutlu yazıcılar asıl olarak ileriki yıllarda alacağı hal açısından önemlidir. Bunun gibi bir yazılımla akla gelebilecek her nesnenin üretimi mümkün hale gelecektir. Gelecekte daha ileri modellerinin çıkması ve basım hızının artmasıyla evlerde kullanıma geçecek olan prototip yazıcılar ile hayatımız oldukça kolaylaşacaktır. Üstelik çeşitli hizmet sektörlerinin de kullanıma geçmesiyle birçok alanda devrim niteliğinde işlerin yapılması mümkün hale gelecektir. Gelecekte bir inşaat firması da bu icadı kullanabilir bir sağlık firması da. Böylece 3 boyutlu yazıcılar ile binalardan organlara, yiyeceklerden giyim eşyalarına kadar istenilen her ürüne erişilebilecektir.